INFO BUAH KEPAYANG | Sayang Sayang Buah Kepayang.

Sebagaimana yang disebut dalam kiasan 'sayang-sayang buah kepayang, ditelan mabuk, dibuang sayang'. Buah kepayang memang memabukkan dan rasanya pahit. Bagaimanapun, jika diproses dengan cara yang betul, ia boleh menjadi makanan yang menyelerakan. Kemahiran orang-orang melayu kita yang tinggal di kampung-kampung  memproses buah kepayang boleh menghilangkan rasa mabuk. Malah, kebijaksanaan mereka memproses buah kepayang hingga boleh dijadikan bagi tujuan makanan dan perubatan tanpa menimbulkan komplikasi kesihatan. Buah kepayang atau nama saintifiknya Pangium edule.

Cara-cara ringkas penyediaan dan pemprosesan buah kepayang ini difahamkan bermula dengan proses merendam bijinya ke dalam air sebelum dibakar atau direbus untuk menghilangkan rasa pahitnya. Biji yang berwarna putih akan bertukar kehitaman selepas direndam dalam air. Kulit buah kepayang berwarna kelabu dan biji di bahagian dalamnya dilitupi selaput putih dan berminyak. Proses merebus ini perlu dilakukan dengan cermat. Selepas proses merendam, kulit buah berkenaan dibelah untuk mengambil isinya. Pastinya semua proses dan penyedian ini dibuat oleh orang tertetu yang sudah biasa dan mempunyai kepandaianya. Selepas direbus, isinya yang kehitaman dihiris nipis-nipis dan menggoreng semula dengan mencampur sedikit kunyit dan garam sebelum dimakan. Sesetengahnya direbus dan dimakan terus dengan kelapa. Sesungguh kepandaian orang melayu kita dahulu dapat menghasilkan kepelbagaian cara penyediaan membuat makanan daripada buah kepayang ini sama ada dimakan terus setelah direbus, di jerukkan atau di gorengkan.

Pada zaman dahulu biji buah kepayang juga dijadikan minyak masak dan minyak pelita.Untuk menghasilkan minyak. Biji buah kepayang yang matang dikeringkan dan kemudian ditumbuk serta diperah. Ia boleh digunakan untuk menyediakan masakan dan juga dijadikan bahan bakar bagi menyalakan pelita.Namun di hari ini malangnya, pokok buah kepayang yang sebelum ini banyak ditemui di hutan kini semakin sukar ditemui kerana diancam kepupusan mungkin juga kerana aktiviti pembalakan dan sebagainya.

Mungkin generasi akan datang tidak lagi mengenali buah kepayang, apatah lagi untuk membuat dan memprosesnya. Malah mereka juga sudah melupakan kiasan ‘sayang-sayang buah kepayang, ditelan mabuk, dibuang sayang.’

Sebahagian sumber di perolehi daripada Google.
 Wassalam, Wa'allahhualam. Salam hormat dan ikhlas daripada :